VERGANO, Aldo

VERGANO, Aldo, tal. redatelj i scenarist (Rim, 27. VIII 1891 — Rim, 21. IX 1957). Primoran je napustiti novinarstvo zbog ljevičarskih ideja. Na filmu od 1929. kao koscenarist u Suncu A. Blasettija, s kojim surađuje i u zapaženoj Lakrdijaševoj večeri (1941); 1930-38. piše niz scenarija za filmove podžanra → bijeli telefoni. Kao redatelj debitira pov. filmom Pietro Micca (1938). Priliku da radi u skladu sa svojim svjetonazorom dobiva tek po slomu faš. diktature. Sunce još izlazi (Il sole sorge ancora, 1947), o borbi lombardskih partizana protiv fašista, izrazita klasnog pristupa (svi su veleposjednici kolaboracionisti, a svi seljaci u pokretu otpora), paradigmatski je primjer rane faze tal. → neorealizma, a V. jedan od rodonačelnika ovog pravca, iz čije matice — međutim — vrlo brzo izlazi (tematiku antifaš. borbi nastavljaju njegovi polit. istomišljenici C. Lizzani i G. De Santis). Od njegovih kasnijih filmova zapaženija je samo ekranizacija romana G. Deledde Crvena ljubav (Amore rosso, 1953). Režirao je i koprodukcije (npr. s Poljskom i Austrijom).

Ostali tal. filmovi: Gorštaci (Quelli della montagne, 1943); Izvan zakona (I fuorilegge, 1950); Veliki otklon (La grande rinuncia, 1951); Santa Lucia luntana (1952).