VAN CLEEF, Lee

VAN CLEEF, Lee, am. glumac (Sommerville, New Jersey, 9. I 1925 — Oxnard, California, 16. XII 1989). Nakon II svj. rata (u mornarici) kraće vrijeme knjigovođa i glumac-amater. Na Broadwayu debitira 1950, a na filmu 1952 (kao jedan od protivnika šerifa /G. Cooper/ u vesternu Točno u podne F. Zinnemanna). Koščata lica »kojim podsjeća na pticu grabljivicu«, pomalo »orijentalne« fizionomije uskih »lisičjih« očiju i opora glasa, nakon J. Elama i N. Branda najpoznatiji je film. grubijan (heavy) 50-ih godina; uloge zlikovaca i ubojica igrao je u više od 100 film. i tv-produkcija (uglavnom vesterna i dr. akcionih). Kada mu je am. karijera počela opadati, sredinom 60-ih godina iznenada postaje zvijezda tzv. špageti-vesterna — nakon C. Eastwooda najznačajniji protagonist podžanra (u čijem se liku miješaju crte negativca i pozitivca). Taj novi status stječe filmovima S. Leonea Za dolar više (1965) i Dobar, ružan, rđav (1966), a potvrđuje u brojnim dr. projektima 60-ih i 70-ih godina. Otada nastupa uglavnom na am. televiziji — u akcionim tv-serijama.

Ostale važnije uloge: Tajna sobe br. 17 (A. Laven, 1953); Veliki kombo (J. H. Lewis, 1955); Porez na okrutnost (R. Wise, 1955); Osvajač Džingis-kan (D. Powell, 1956); Šerif na Divljem zapadu (N. Taurog, 1956); Obračun kod O.K. Corrala (J. Sturges, 1957); Metalna zvijezda (A. Mann, 1957); Mladi lavovi (E. Dmytryk, 1958); Bravados (H. King, 1958); Jahač osvetnik (B. Boetticher, 1959); Čovjek koji je ubio Liberty Valancea (J. Ford, 1962); Sokolov plijen (S. Sollima, 1967); Plaćenik (S. Corbucci, 1968); Barquero (G. Douglas, 1969); El Condor (J. Guillermin, 1970); New York 1997. (J. Carpenter, 1981).