HUGHES, Howard

HUGHES, Howard, am. industrijalac, film. redatelj i producent (Houston, Texas, 24. XII 1905 — 1976?). Studirao na sveučilištu Rice i na Californijskome tehnološkom institutu. Sa 18 godina nasljeđuje obiteljsku industriju naftne opreme (Hughes Tool Company). Jedan od najpoznatijih film. »hobista«, sa 20 godina dio svoga ogromnog bogatstva počinje ulagati u film. industriju i preko vlastite tvrtke Caddo Corporation baviti se producenturom (npr. Dva arapska viteza, 1927, i Racket, 1928, L. Milestonea). U prvoj fazi bavljenja filmom, H. (inače velik zavodnik — veze sa G. Rogers, K. Hepburn, A. Gardner, T. Moore i dr., te brak sa J. Peters 1957—71) lansira svoje veliko otkriće J. Harlow, režirajući film Anđeli pakla (Hell's Angels, 1930), u koji — osim isticanja glumičina hladnog sex-appeala — uključuje, kao velik ljubitelj avijacije, i sjajne zračne scene (fotografija T. Gaudija). God. 1932. prvi put nestaje i pod lažnim se imenom zapošljava u jednoj zrakoplovnoj kompaniji gdje svladava vještinu pilotiranja. Otada će projektiranje aviona i pilotiranje postati njegovom jedinom opsesijom (1935. i kasnijih godina obara svjetske rekorde u brzini i dužini leta). Nakon što 1938. za samo 91 sat oblijeće svijet i tako postaje am. nacionalnim herojem, iznenada se vraća filmu i 1940, uz (neautoriziranu) pomoć H. Hawksa, snima prvi vestern s erotskim komponentama Odmetnik (The Outlaw), s čuvenim izazovnim scenama J. Russell; film je premijeru doživio tek 1943, odmah je povučen iz distribucije, kratko prikazivan 1946. i napokon distribuiran 1950, postavši jednim od ključnih djela u pomicanju hollywoodskih cenzorskih granica. Nakon više promašaja u projektiranju aviona, 1946. doživljuje tešku nesreću, nakon koje poslovnu aktivnost nastavlja iz strogo čuvane privacije. God. 1948. počinje kupovati akcije kompanije RKO, koju — zbog Hughesove bizarne poslovne politike — počinju napuštati suradnici, pa već poč. 50-ih godina praktično prestaje djelovati. H. 1955. studio prodaje, a 1966 — prodavši svoje akcije u kompaniji TWA i izazvavši tako potpunu pomutnju na tržištu — povlači se iz javnog života. Ostatak života provodi potpuno izoliran od svijeta, pa je i njegova smrt 1976 (?) obavijena »velom misterija«, uz brojne lažne oporuke i »autorizirane« biografije. Inspiriran Hughesovom sudbinom, O. Welles je 1955. snimio poznati film Tajni dosje, a J. Demme 1980. film Melvin i Howard, o jednoj njegovoj navodnoj oporuci.

Ostali važniji filmovi (kao producent): Naslovna strana (L. Milestone, 1931); Lice s ožiljkom (H. Hawks, 1932); Seks-bomba (V. Fleming, 1933); Velika krađa (D. Siegel, 1949); Njegov tip žene (J. Farrow, 1951); Junaci Guadalcanala (N. Ray, 1951); Macao (J. von Sternberg, 1952); Druga prilika (R. Maté, 1953); Pilot mlaznjaka (J. von Sternberg, 1957).