ŽDAN, Vitalij Nikolajevič

ŽDAN, Vitalij Nikolajevič, sovj. pedagog i teoretičar filma (5. XI 1913). Dugogodišnji rukovodilac visoke film. škole → VGIK u Moskvi. Osobito se bavi problemom specifičnosti kinemat. prikaza, polazeći sa stajališta da je film sintetička umjetnost zato što sjedinjuje izražajna sredstva dr. medijâ (glumu, montažnu kompoziciju, detalj, pokret, zvuk, riječ itd.), koja se u novoj strukturi podvrgavaju svojstvima polifonijske cjeline; ta prostorno-vremenska sinteza uspostavlja se kao realist. predodžba stvarnosti, što čini da prikaz raspolaže malim brojem uvjetovanosti što se upotpunjuju uvjetovanostima koje treba ostvariti redateljev kreativni postupak, ali prirodu medija ne određuje nekakva imanentna realističnost, nego baš njegov sintetizam, čije unutrašnje jedinstvo omogućuje tzv. dramaturška zamisao ili dramaturški cilj. Inače, film. djelo se u većoj ili manjoj mjeri približuje dr. umjetnostima, ovisno o tome koji elementi u određenoj strukturi dobivaju dominantnu funkciju (O prirodi filmske umjetnosti — O prirode kinoiskusstva, 1963; Specifičnost filmskog prikaza — Specifika kinoobraza, 1965; Uvod u estetiku filma — Vvedenie v èstetiku fil’ma, 1972).