MOUSSINAC, Léon

MOUSSINAC, Léon, franc. kritičar, historičar i teoretičar filma (La Roche-Migennes, 19. I 1890 — Pariz, 10. III 1964). Objavljivao film. kritike još u časopisu »Film« L. Delluca, a »prve nezavisne kritike u jednome francuskom dnevniku« u »Paris-Midiju« 1917, vodio prvu časopisnu kritiku u »Mercure de France« (1921-28) i bio kritičar lista »L'Humanité« (1921-37). God. 1927. osnovao je film. klub Les Amis de Spartacus; bio je direktor visoke film. škole IDHEC u Parizu te jedan od inicijatora I međunarodnog kongresa filmskih radnika 1929. Kao književnik i polit. aktivist osnivač je Udruženja revolucionarnih pisaca i umjetnika. Objavio je filmskopov. rad Sovjetski film (Le cinéma soviétique, 1928), prvo djelo te vrste u Francuskoj (koje je na Zapadu proslavilo S. M. Ejzenštejna i V. I. Pudovkina). Oštrouman kritičar, otkrivao je umj. vrijednosti u ranim ostvarenjima Ch. Chaplina i Th. H. Incea te u pojedinim šved., franc. i njem. filmovima nij. razdoblja. U ogledu Film, socijalni izraz (Le cinéma, expression sociale, 1927) navješta oslobođenje film. umjetnosti u sistemu socijal. ekonomije koja će, između ostalog, osigurati osnivanje privatnih filmoteka i organizirati distribuciju film. predstava iz jednog središta (što je i nagovještaj televizije kao oruđa demokratizacije medija). U teoriji filma zastupa mišljenje da svaka autohtona umjetnost na poseban način objektivizira svoj ritam, pa tako i film — napuštajući putove deskriptivnosti, teatralnosti i literarnosti — može postati filmski film te organizacijom svoga unutrašnjeg i vanjskog ritma ostvariti oblik filmske poeme — »plastične koncepcije i moralnog otkrića«, organske ritmičke kadence svojstvene životu koja će se preobraziti u umj. kadencu, autentičnu orkestraciju slika i ritmova (Rađanje filma — La naissance du cinéma, 1925).

Ostali teorijski radovi: Panorama filma (Panoramique du cinéma, 1929); Nezahvalno doba filma (L'âge ingrat du cinéma, 1946); Sergej Ejzenštejn (Eisenstein, 1963).