JANKOVIĆ, Branimir-Tori

JANKOVIĆ, Branimir-Tori, film. redatelj, scenarist i glumac (Bare kod Kragujevca, 10. X 1934 — Beograd, 31. VII 1978). Diplomirao glumu na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu 1974. Karijeru započinje kao glumac (niz godina bez angažmana u kazalištu), igrajući manje uloge u oko 30 filmova i živeći boemski. U drugoj polovici 60-ih godina javlja se isprva kao scenarist (Povratak, 1966, Ž. Pavlovića; Pohod, 1968, Đ. Kadijevića; Quo vadis Živorade, 1968, M. Đukanovića), zatim, po vlastitom scenariju, režira film Krvava bajka (1969), inspiriran istoimenom pjesmom D. Maksimović, o malim čistačima obuće u Kragujevcu koje 1941. okupatori odvode na streljanje zajedno s odraslima; za režiju ovog filma J. je nagrađen Srebrnom arenom na festivalu u Puli 1970, dok u Karlovym Varyma film iste godine dobija Zlatnu ružu Lidica. Emotivno vezan za zavičaj, ohrabren prvim uspjehom, planira pregršt filmova bliže i dalje tragične pov. građe (između ostaloga Srpsku trilogiju S. Jakovljevića, o Karađorđu i dr.), a neposredno ostvaruje, prema vlastitim scenarijima: Zvezde su oči ratnika (1972), o pokušaju djece iz srp. sela da za rata svojim potpisima spase učitelja od streljanja; Mirko i Slavko (1973), o djeci u gradiću koja preuzimaju uloge odraslih, streljanih ili odvedenih u logore; Crvena zemlja (1975), ponovno o genocidu: njemačko streljanje 1941, za odmazdu, 6000 građana Kraljeva. Prije toga, režirao je i Dan duži od godine (1971), o osuđenicima puštenim radi spašavanja Banje Luke od posljedicâ potresa. Tragično je završio život počinivši samoubojstvo.