ECO, Umberto

ECO, Umberto, tal. teoretičar filma (1932). Profesor semiotike na sveučilištu u Bologni. Bavi se semiološkim istraživanjima vizualnih medija, među njima i filma, s naglaskom na problemu kodova. Svaka komunikacija je dijalektički odnos između koda i poruke, a kod »upravlja sustavom psiholoških sadržaja u prekonstituiranim načinima mišljenja«. Film. ikonični znak nije analogan, već izbor operativnih konvencija, usporedna transkripcija u emulziji, uvjetovana konvencijama tehnike, koja podliježe kodu prepoznavanja. Ostali kodovi koji reguliraju vizualne medije su: perceptivni, prijenosni, tonski, ikonični, ikonografski, retorični, stilistični, kao i kodovi ukusa i senzibiliteta te kodovi nesvjesnoga. Filmski je sustav s tri artikulacije na dvije razine: figure, znakove i sheme u sinkroniji (fotogram) i kinezične figure, kini i kinemorfi u dijakroniji (kretanje). Osim te »trodimenzionalne« artikulacije, postoje i posebne artikulacije riječi i zvukova. Iz spleta kodovskih i artikulacijskih razina gradi se jedan životoliki kontinuum, složeni utisak stvarnosti iza čije prividne spontanosti leži ozakonjeni dogovor, kombinacija diskretnih elemenata, kulturâ: jezik (Artikulacije vizualnih kodova — Articulazioni nei codici visivi, 1968, u knjizi Odsutna struktura — La struttura assente). Objavio roman Ime ruže (Nome della rosa, 1980).

Ostali važniji radovi: Otvoreno djelo (Opera aperta, 1962); Oblici sadržaja (Le forme del contenuto, 1971); Znak (Il segno, 1973); Teorija semiotike (A Theory of Semiotics, 1975, prvotno na engleskom).