MANFREDI, Nino

MANFREDI, Nino (pr. ime Saturnino Manfredi), tal. filmski, kazališni i tv-glumac te film. scenarist i redatelj (Castro dei Volsci, 3. X 1921). Diplomiravši pravo pohađa kaz. akademiju u Rimu. Glum, karijeru otpočinje po svršetku II svj. rata u Rimu — dulje vrijeme bez uspjeha. Na jednoj revijalnoj priredbi otkriven je njegov komičarski dar, pa M. počinje (na radiju, televiziji i estradi) nastupati isključivo u komičnim ulogama, iskazujući veliku moć transformacije — glasom, mimikom i maskom. Njegova film. karijera (od 1949) slična je kazališnoj: u početku bezlična a od 1955. u uzlaznoj putanji. Epizodama u filmovima Neženja (A. Pietrangeli, 1955) i Zaljubljeni (M. Bolognini, 1955) postupno gradi tip komike kojim karakterizira malograđanina s vidljivim seljačkim korijenima, ponekad zlobnoga, ponekad zavidnoga ali uglavnom dobrodušnog, upornoga ali ne i lukavog pa se često nađe u neugodnim situacijama. Došavši i do gl. uloga, najbolja ostvarenja daje kad uspije kontrolirati svoj temperament i sklonost pretjerivanju (posljedica čestih estradnih nastupa): Kemping (F. Zeffirelli, 1957, i koscenarist) i Službenik (G. Puccini, 1959, i ko- scenarist). Za ulogu u filmu Ovoga puta govorimo o muškarcima (L. Wertmüller, 1965) nagrađen je godišnjom nagradom tal. kritike Nastri d'Argento (kao i kasnije za ostvarenja u filmovima Zavjerenici slobode, 1969, i U ime pape kralja, 1977, L. Magnija te Espreso-kava, 1979, N. Loya). Već od 60-ih godina nastupa i u dramskim ulogama od kojih se osobito ističu naslovna u španj. filmu Krvnik (1963) L. G. Berlange i tal. »gastarbajtera« koji se pokušava snaći u Švicarskoj u Kruhu i čokoladi (1973, i koscenarist) F. Brusatija. S dosta uspjeha okušao se i u režiji: 1962. režirao je epizodu Vojnikova pustolovina (L'awentura del soldato, i glumac) omnibusa Ljubavni jadi, 1971. film Po milosti božjoj (Per grazia ricevuta, i koscenarist /Nastri d'Argento za originalnu priču te, sa L. Benvenutijem i P. De Bernardijem, za scenarij/ iglumac) nagrađen za debitantsko ostvarenje u Cannesu, a 1981. dovršio Ženski akt (Nudo di donna, i koscenarist i glumac) koji je napustio A. Lattuada. Do 1988. nastupio je u oko 90 filmova.

Ostale važnije uloge: Stražar, nadstražar, narednik (M. Bolognini, 1956); Venecija, mjesečina i ti (D. Risi, 1958); Topovska serenada (W. Staudte, 1958); Odvažan potez obično nepoznatih (N. Loy, 1959); Crimen (M. Camerini, 1960); Herkulove pilule (L. Salce, 1960, i koscenarist); S tigra na konja (L. Comencini, 1961); Posljednji sud (V. De Sica, 1961); Bučne godine (L. Zampa, 1962); Djevojka iz Parme (A. Pietrangeli, 1963); Gaučo (D. Risi, 1964); Zavodnice (omnibus, epizoda D. Risija, 1965); Made in Italy (N. Loy, 1965); Dobro sam je poznavao (A. Pietrangeli, 1965); Ja, ja... pa ostali (A. Blasetti, 1965); Operacija San Gennaro (D. Risi, 1966); Preljub na talijanski način (P. Festa Campanile, 1966); Glava obitelji (N. Loy, 1967); Muči me, ali me voli (D. Risi, 1968); Vidim golo (D. Risi, 1969); Rosolino Paternò/General i vojnik (N. Loy, 1970); Opće pobijanje (L. Zampa, 1970); Visoko društvo Rima (C. Lizzani, 1971); Nazvat ćemo ga Andrea (V. De Sica, 1972); Girolimoni, rimski monstrum (D. Damiani, 1972); Toliko smo se voljeli (E. Scola, 1975); Ružni, prljavi, zli (E. Scola, 1976); Kad kum plaća (S. Corbucci, 1977); Opasna igračka (G. Montaldo, 1978, i koscenarist); Pismo ili glava (N. Loy, 1982); Ovo i ono (S. Corbucci, 1984, i koscenarist).