TANOVIĆ, Bakir

TANOVIĆ, Bakir, redatelj, scenarist i snimatelj (Sarajevo, 17. XII 1930). Diplomirao historiju na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Na filmu od 1949. kao asistent snimatelja. Snimatelj dokum. filmova (više od 15) od 1953, najveći uspjeh ostvaruje u Osmehu 61 (D. Makavejev, 1961, nagrađen /ex aequo/ na festivalu u Beogradu 1962). Snimio je i 1 igr. film: epizodu Močvara G. Šipovca u omnibusu Vrtlog (1964). Režira od 1965; svojim kratkometr. filmovima (oko 20) najčešće je i (ko)scenarist. S desetak dokum. filmova, zaokupljenih sa 2 tematska kruga — suvremenim angažiranim, te tradicionalnim, vezanim uz kult. nasljeđe, značajno pridonosi afirmaciji tzv. Sarajevske škole dokumentarnog filma. Iz prvoga izdvajaju se sumorne reportaže — prvijenac Kesonci (1965, nagrađen /ex aequo/ II nagradom za režiju i II nagradom za scenarij u Beogradu 1966, Srebrni golub u Leipzigu), o životu radnikâ u teškim uvjetima, Gdje su nekad rasli mladi orasi (1966), o tragediji rudarâ, Za dan, za godim (1971), o prodaji seoske djece za čuvare stoke, te satiričke skice Mučenica (1967), o proizvodnji rakije, i Vaga (1968), o otkupu duhana; u drugomu uglavnom obrađuje srednjovj. tradiciju — nadgrobnih obilježja (stećaka) u Kamenom spavaču (1969), bibliotekarstva u filmu Što je zapisano ostaje (1977) i drž. simbolâ u Znamenjima stare bosanske države (1983). Motivi staroga i novoga susreću se u etnografskim dokumentarcima Ime čovjeka (1969, Srebrni zmaj u Krakovu), o životu porodice gorštakâ u društv. zajednici iz davnih vremena, i Muhadžeri (1988), o jugosl. iseljenicima u Turskoj. Igr. filmovi zasnovani su mu na angažiranoj suvremenoj tematici u dokumentarističkoj maniri (Ovčar, 1971, o bosanskim stočarima), odn. na knjiž. baštini (Ljubav i bijes, 1978, prema noveli Zapis o Simeunovici i Ahmet Jusufu N. Simića, stiliziran kao srednjovj. folklorna melodrama s elementima horrora). Tokom 80-ih godina posvećuje se izvršnoj producenturi u okviru FRZ »Bosna« iz Sarajeva.

Ostali važniji dokum. filmovi: Naslijeđe (1967); Pjeskari (1973).