RISTIĆ, Živko-Žika

RISTIĆ, Živko-Žika, redatelj i scenarist (Šabac, 11. VI 1917). Prije II svj. rata bavio se novinarstvom; jedan je od osnivača lista »Jež« (1935). Sudionik NOB-a od 1941. Od 1947. studira na Visokoj filmskoj školi u Beogradu, a od 1948. radi kao asistent redatelja u dokum. filmovima poduzećâ Zvezda film i Avala film. Potkraj iste godine prelazi u Bosna film iz Sarajeva, gdje se ubrzo svrstava među vodeće dokumentariste. Realizirao je — uglavnom prema vlastitim scenarijima — više od 40 dokum. filmova, od kojih su najznačajniji: Odgovor naroda (1949, sa T. Janićem) o uspjesima u ostvarenju petogodišnjeg plana; Splavari na Drini (1951), uzbudljiva reportaža o borbi ljudi sa stihijom; Ipak jedan grad (1966), satirični komentar birokratskih i administrativnih podjela; Šljemovi (1967), angažirani esej o ratu i miru; Vojnici Oktobra (1968), efektno svjedočanstvo (s rijetko viđenim materijalima) o sudjelovanju Jugoslavenâ u oktobarskoj revoluciji; Na Drini ćuprija (1973), poetska impresija na motive Andrićeve proze. Iz ciklusa filmova koji evociraju rev. prošlost značajni su Drvar (1958), Sarajevo 45-65 (1965, sa S. Mrkonjićem), Na raskršću vjetrova (1966), Nezaborav (1983) i Eho Sutjeske (1985). Uspješan je i djelima etnografske tematike (npr. Usamljeni otok, 1953; Kanjon Tare, 1957; Bilo nekad selo, 1963; Trubaduri mira, 1967), kao i onima posvećenim kult. baštini (npr. Novi portali, 1962; Garkina drvena čipka, 1963; Život fresaka, 1975). Filmovi su mu čvrste narativne strukture, ali nadograđeni poetskom optikom i asocijativnom montažom te osmišljeni jasnom porukom. Režirao je i 2 cjelovečernja igr. filma: Krst Rakoc (1962) kroz »agrarnu« tematiku govori o borbi protiv zaostalosti, dok je koprodukcija sa SSSR-om Žestoke godine (Ljubov' i jarost', 1979, sa R. I. Batirovim) priča o sudjelovanju Jugoslovenâ u borbi za sovj. vlast. Povremeno je nastupao i kao glumac (npr. Sjećaš li se Dolly Bell, 1981, E. Kusturice i Miris dunjâ, 1982, M. Idrizovića). Nosilac je više odlikovanja te domaćih i međunar. nagrada i priznanja.

Ostali važniji dokum. filmovi: Katuni (1958); Poteci vodo uzbrdo (1964); Maglić (1966); Ukroćeni vukovi (1970); Oči prkosa (1974).