PETERS, Jan-Marie Lambert

PETERS, Jan-Marie Lambert, niz. esejist i teoretičar filma (1920). Proučavatelj jezika i književnosti, bio je docent film. znanosti na sveučilištu u Amsterdamu, potom profesor masovnih komunikacija na Katoličkom sveučilištu u Louvainu i direktor Nizozemske filmske i televizijske akademije u Amsterdamu. Od poč. 50-ih godina primjenjuje semiološki pristup filmu pod utjecajem učenja Ch. Morrisa (Jezik filma — De taal van de film, 1950). Kasnije tvrdi da je film dvostruki jezik: filmski jezik I bio bi »sistematika praznih formi s pomoću kojih pogled kamere može izraziti označeno« (de Saussureov langue), a filmski jezik II odgovarao bi pojmu langage — jeziku bez kodifikacije. Inače, film. slika sastoji se od 4 sloja: materijalnoga, predstavljačkoga, odslikavačkoga i akustičkoga, te ima ekspresivno (kada izražava osjećanje stvaraoca) i impresivno (kada afektivno pokreće gledatelja) djelovanje (Slika i značenje. Prilog semiologiji filma — Bild und Bedeutung. Zur Semiologie des Films, 1971). U posljednje vrijeme poziva se na »drugu trihotomiju znakova« Ch. S. Piercea i zastupa ideju o trima artikulacijama u filmu, stavljajući težište na proučavanje film. kodova koje dijeli na mimetičke (kod figuracije, glume, teh. repertoara kamere, verbalnoga i muz. mimezisa) i izražajne (narativni, kod režije, akcije kamere, verbalne i muz. ekspresivnosti), a miri ih u konceptu filmskog sistema po uzoru na Ch. Metza (Slikovni znaci i jezik filma — Pictorial Signs and the Language of Film, 1981).

Ostali važniji filmskoteorijski radovi: Struktura filmskog jezika (Die Struktur der Filmsprache, 1962); Fotografija, film, televizija. Logika, magija i estetika mehaničke slike (Fotografie, film, televisie. Logica, magie en esthetick van het mechanische beeld, 1968); Od riječi do slike. Prenošenje romana na film (Van woord naar beeld. De vertaling van romans in film, 1980).