NARATOR

NARATOR, također pripovjedač, kazivalac (ponekad komentator i spiker), nosilac naracije (→ naracija), tj. neprizornoga govornog iskaza koji se obraća primaocu narativnog priopćenja da bi ga vodio kroz film. izlaganje. Kad se radi o naraciji u neigr. filmovima (obrazovnim, dokumentarnim, propagandnim), tada se češće govori o komentatoru.

Nosilac naracije u filmu prisutan je glasom koji ne pripada prizorima o kojima N. govori. Stil govora (koji ovisi o izboru onoga što kazuje, vrsti korištenih idioma, boji glasa, intonaciji govora i sl.) određuju identitet naratora i njegovu prepoznatljivost u filmu. Uz takvo neizravno predstavljanje, N. se govorno može predstaviti i izravno, navođenjem svojeg imena i/ili opisa (o kakvoj se osobi radi, kakvog zanimanja i soc. statusa, koju ulogu ima u odnosu na kazivana zbivanja i sl.). Naratora je moguće predstaviti i vizualno (čest slučaj u obrazovnim i dokum. filmovima). U igranima vizualno je predočavanje naratora obavezno kad je on sudionik zbivanja, odn. jedan od likova filma; kad nije lik iz prizornih zbivanja filma rjeđe se predočava vizualno, obično samo na početku ili kraju filma.

Kad je vizualno predstavljen, N. se najčešće i neverbalno (gestama, pogledom, položajem tijela i sl.) obraća gledatelju, tematizirajući time primaoca informacija (→ naracija).

Kad je N. jedan od likova filma, on može biti glavni ili neki od sporednih likova te se prema tome mijenja perspektiva pripovijedanja. Budući da N. kazuje ono što već zna, pretpostavlja se da je on svojevrsna »sveznalica« ili da o zbivanjima zna više od gledatelja.

Zbog toga što je naratorov odnos prema primaocu priopćenja izričit i izrazito retoričan, scenaristi i redatelji često eksperimentiraju s različitim mogućnostima uvođenja i predstavljanja naratora te njegova izlaganja u filmu, pa nisu rijetka originalna rješenja (drugačija od ustaljenih).