MATUSZEWSKI, Boleslaw

MATUSZEWSKI, Boleslaw, polj. fotograf i teoretičar filma (Pińczów, 1856 — ?). Isprva fotograf u Varšavi, potom seli u Petrograd (danas Lenjingrad) gdje snima, najvjerojatnije za braću Lumière, razne prizore iz diplomatskog života i postaje dvorski fotograf. Putuje i snima po Evropi, bar dvaput boravi u Francuskoj gdje se, izgleda, oko 1900. i nastanjuje; potom mu se gubi svaki trag.

God. 1898. u Parizu objavljuje 2 brošure (Novi historijski izvor — Une nouvelle source de l'histoire, te značajniji, mada manje zapažen spis Oživljena fotografija, što ona jest, što treba biti — La photographie animée, ce qu'elle est, ce qu'elle doit être) u kojima obrazlaže potrebu osnivanja film, arhivâ — depoâ historijske kinematografije« (kako ih sâm naziva) za čuvanje film. dokumenata općepov., društv. i polit., ali i umj. značaja, kao instrumenata materijalnog i moralnog napretka, i u kojima film vidi kao nastavno sredstvo, znanstveno oruđe (osobito u medicini) i dokumentaciju historije. Između ostaloga, film je i dragocjeno svjedočanstvo o umj. kreaciji, jer bilježi stilske karakteristike, npr., dirigentskog umijeća, baletnog pokreta i glum. mimike; zbog toga, spisi Matuszewskog smatraju se prvim tekstovima o filmu teorijske provenijencije.