KOLUMBIJA

KOLUMBIJA. Prve filmove o Kolumbiji snimao je navodno reporter braće Lumière Félix Mesguich oko 1910, a prve kolumbijske španj. i tal. doseljenici, među kojima se osobito ističu braća Donato i Vicente Di Domenico. Produkcija je malena, tako 1922—27. snimaju se prosječno 2 igr. filma godišnje, uglavnom zanemarijive kvalitete. Dolaskom zv. filma, u početku i takva proizvodnja sasvim prestaje, a u kinematografima se prikazuju najvećim dijelom am. filmovi i nešto evropskih. Poticaj razvoju domaće kinematografije daje zakon o zaštiti domaćeg filma iz 1942. Od 1939. do 1957. snimljeno je tek 30 igr. filmova, sve samih bezvrijednih melodrama, pod jakim utjecajem meksikanskih; ne mali broj meks. redatelja snima u Kolumbiji za domaće producente. José Maria Arzuaga, podrijetlom Španjolac, snima filmove »Kameni korijeni« (1962), navodno prvi koji Kolumbiju sagledava iz autentično nacionalne perspektive, i »Rano poslijepodne« (1965), u kojem se osjeća soc. nota s kritikom kolumbijskog društva jakih feudalnih tradicija (cenzura je film zabranila). Diego León Giraldo snimio je uspjeli dokum film »Camilo Torres« (1966), o svećeniku koji se »svukao« i kao revolucionar pošao u gerilu, gdje je poginuo. Carlos Álvarez, najistaknutiji kolumbijski redatelj, snimio je 1967. dokum filmove »Napad«, o napadu policije na sveučilište u Bogoti 1970, i »Kolumbija 70«, o golemom siromaštvu kolumbijskih masa, a 1971. »Što je demokracija?«; zbog tih filmova zatvoren je i autor i njegovi suradnici, dokumentaristkinje Julia de Álvarez (supruga C. Álvareza) i Gabriela Samper, redatelj anim. filma Manuel Vargas te distributer 16mm filma Jorge Morante. Pušten nakon široke kampanje u svijetu, Álvarez 1975. snima film »Djeca nerazvijenosti«. Marta Rodriguez i Jorge Silva snimaju dokum. film »Ciglari« (1972), o bijedi velike obitelji sa 13 djece, koju vlasnik izbacuje na ulicu. Godine 1975. snimaju i prvi dio trilogije »Seljaci«, o stoljetnom nasilju veleposjednika nad obespravljenim seljacima. Isti autori 1979. počinju snimati film »List života« u suradnji s Indiosima, ali policija i vojska prekidaju snimanje, ubivši ili zatvorivši više suradnika kao tobožnje suradnike gerile. Oficijelna kinematografija, s dopuštenim temama, snima 3—4 igrana i desetak dokum. filmova godišnje, uglavnom propagandnog karaktera. Napredni film. radnici, cijenjeni i nagrađivani po evr. festivalima, u svojoj zemlji nemaju mogućnost legalnog rada. Od ostalih redatelja ističu se Julio Luzardo, Alberto Mejía i Julio Brach. Poč. 80-ih godina u zemlji postoji 819 kinematografa, broj posjetilaca godišnje prelazi 60 milijuna (film je najjeftinija zabava), a godišnje se uvozi i do preko 500 filmova (uglavnom iz SAD i zemalja Latinske Amerike); po Zakonu o kvoti iz 1971, 10% repertoara moraju popunjavati domaći filmovi (zakon se u praksi uglavnom ne provodi).

LIT.: P. B. Schumann (urednik), Film und Revolution in Lateinamerika, Oberhausen 1971; P. B. Schumann (urednik), Kino und Kampf in Lateinamerika, München 1976.