FORBES, Bryan

FORBES, Bryan (pr. ime John Theobald Clarke), brit. redatelj, producent, scenarist i glumac (London, 22. VII 1926). God. 1944. kratkotrajno studira glumu na Kraljevskoj akademiji dramskih umjetnosti (RADA) u Londonu; 1944—47. služi u vojsci. Od 1948. kaz. glumac; 1949. debitira i na filmu (Mala stražnja prostorija M. Powella i E. Pressburgera), te u epizodnim ulogama nastupa do 1964. Od 1954. uspješno djeluje kao scenarist, a od 1958. i kao producent; sa R. Attenboroughom osniva kratkotrajnu kompaniju Beaver Films čija je ambicija vitaliziranje brit. kinematografije društvenokritičnim filmovima (npr. Gnjevna tišina, 1960, G. Greena, i scenarist); 1961. s Attenboroughom, B. Deardenom i drugima osniva distribucijsku kuću Allied Film Makers (AFM). Iste godine počinje se baviti i režijom. Njegovi prvi filmovi — Zazviždi niz vjetar (Whistle Down the Wind, 1961), priča o djeci koja odbjeglog robijaša drže Kristom, i Soba u obliku slova L (The L-Shaped Room, 1962), melodrama iz londonskog predgrađa, puna slikovitih likova — otkrivaju njegovu sklonost prikazivanju svakodnevice, obogaćene bizarnim detaljima. Kasnije potonje počinje prevladavati i nadograđivati se elementima fantastičnoga (dijelom i iz očitih komerc. pobuda), npr. u filmovima Seansa u vlažno poslijepodne (Seance on a Wet Afternoon, 1964), Šaptači (The Whisperers, 1967), Luđakinja iz Chaillota (The Madwoman of Chaillot, 1969, prema kaz. komadu J. Giraudouxa) i Stepfordske supruge (The Stepford Wives, 1974, prema romanu I. Levina — u SAD). Režirao je i komediju iz viktorijanskog razdoblja Pogrešna kutija (The Wrong Box, 1966), thriller Zamka (Deadfall, 1968), priču iz jap. zarobljeničkog logora za II svj. rata Prljavi posao (King Rat, 1965) te djelo o ljubavi dvoje paraplegičara Prokletstvo (The Raging Moon, 1970). Kolebajući se između umj. filma i zahtjevâ tržišta nije uspio izgraditi jasniji stvaralački profil. Potkraj 70-ih godina reda neuspjehe, pa se privremeno posvećuje književnosti. Kao dinamična producentska ličnost bio je u međuvremenu direktor proizvodnje u kompaniji Associated British Productions, Elstree (1969—72). Režira i na televiziji.

Ostali filmovi (kao redatelj): Papučica i ruža (The Slipper and the Rose — Story of Cinderella, 1976); Međunarodna nagrada (International Velvet, 1978); Zavodnici nedjeljom (epizoda u omnibusu, 1980); Ménage à trois (1982); Golo lice (The Naked Face, 1984).

Ostali važniji filmovi — kao scenarist: Bio sam Montyjev dvojnik (J. Guillermin, 1958); Liga džentlmenâ (B. Dearden, 1960); Za igru je potrebno dvoje (S. Gilliat, 1962); SOS, Sahara 6 (S. Holt, 1964); kao producent: Škola (R. Neame, 1981).