FAN

FAN, am. skraćenica od fanatic (fanatik), naziv za razne obožavatelje, osobito film. zvijezdâ; naziv se raširio u većem dijelu svijeta, pa i (50-ih godina) u SFRJ. Fanovi se javljaju nakon I svj. rata, usporedno sa → sustavom zvijezda; oni tada počinju osnivati i svoje klubove (fan clubs) i časopise (fan magazines) — velika većina prvih posvećena je samo jednoj zvijezdi. Tipični fan zaslijepljeni je (ponekad i do histerije) ljubitelj i idolator nekog »stara«: on imitira svog idola sveukupnim stilom života (odijevanjem, ponašanjem i odnosom prema okolini), nebrojena puta gleda njegove filmove, piše mu pisma, skuplja sve propagandne materijale o njemu. Klubovi fanova izdaju svoje publikacije, održavaju redovite sastanke (dijelom gotovo ritualnog karaktera), te imaju svoje pravilnike (tako najčešće za prijem u članstvo F. mora dokazati da je svaki film dotične zvijezde vidio barem dvaput, da posjeduje odgovarajuću kolekciju pisanih i slikovnih materijala o njoj te da je pretplaćen na časopis o njoj). Film. industrija, kao uvjet svog prosperiteta, podržava te klubove — potpomaže ih, angažira posebne osobe koje odgovaraju na pisma čitalaca zvijezdi, zvijezde posjećuju najveće klubove, a pojedine fanove pozivaju sebi u goste. Smatra se da je pred II svj. rat oko 5 do 6 posto stanovništva SAD, Vel. Britanije i Francuske pripadalo raznim klubovima obožavateljâ. Broj fanova i njihovih klubova naglo se smanjuje oko 1960, usporedno s djelomičnim rasapom sustava zvijezdâ i pojavom novih tipova idola — tv-zvijezdâ i pop-pjevačâ (→ kultist).